NAMAZIN DI?INDAK?LER
1.Hadesten
taharet : Cünüplük ve abdestsizli?e « Hades
» denir. Namaz k?lmak için hükmî pislik
denen « hades » ten temizlik ?artt?r. (Gerekli hallerde)
Gusül yapmak ve abdest almak « hades » ten temizlenmek
demektir.
2.Necasetten taharet : Namaz
k?lacak ki?inin, bedeninde, üzerindeki elbisede ve namaz k?laca??
yerde (namaza engel olacak kadar) pislik varsa bunlar? temizlemektir.
3.Setr-i avret : Namaz k?lacak ki?inin vücudunda
örtünmesi gereken yerleri örtmesi demektir.
Erkeklerde; örtmesi farz olan yerler, göbek
alt?ndan dizkapa??na kadar olan k?s?md?r. (Dizkapa?? dahil)
Kad?nlarda; yüz, eller ve ayaklardan ba?ka
vücudun her taraf?n?n örtünmesi farzd?r.
Örtünmesi gereken organlardan birinin dörtte
biri, bir rükûn eda edecek kadar (üç tesbih
miktar?) bir zaman aç?lsa namaza sahih olmaz. Organlar? belli
eden dar elbise ile altta vücud görünmedi?i takdirde
namaz k?lmak kerahatle caizdir. Vücudun rengini gösteren
ince elbise ile namaz k?l?nmaz.
4.?stikbal-i
k?ble: Namaz? k?bleye kar?? dönerek k?lmakt?r. K?ble, Mekke’de
“Kâbe” denilen kutsal binad?r. Kâbe, Allah’?n emri ile
Hz. ?brahim ve o?lu Hz. ?smail taraf?ndan yap?lm??t?r.
Namaz?, k?bleye dönerek k?lmak ?artt?r. Mekke’de
bulunan ve Kâbe’yi gören kimse do?rudan do?ruya Kâbe’nin
kendisine yönelir. Kâbe’yi görmayen kimse ise Kâbe’nin
bulundu?u tarafa yönelerek namaz?n? k?lar. K?bleye yönelen
ki?inin “döndüm kâbe’ye” diyerek niyet etmesi gerekmez.
K?ble esasen kâbenin bulundu?u yerdir.
Hasta
olan bir kimse, k?bleye dönmeye gücü yetmez ve kendisini
k?bleye döndürecek kimse de bulunmaz veya hasta olmad???
halde bir dü?mandan dolay? k?bleye dönmekten korkarsa
gücü yetti?i tarafa do?ru k?lar.
K?blenin
hangi tarafta oldu?unu bilmayen kimse, yan?nda bilen varsa k?bleyi
sorup ö?renmesi gerekir. Yan?nda soracak kimse yoksa ara?t?rarak
namaz?n? k?lar. Kap?lari çal?p k?bleyi sormas? gerekmez.
Namaz k?ld?ktan sonra k?blenin yanl?? oldu?unu ö?renirse namaz?
iâde etmez.
E?er namaz içinde
k?blede hata etti?ini anlarsa, o anda k?bleye dönerek namaz?n?
tamamlar, namaz?n? yeniden k?lmas? gerekmez.
K?bleyi
bilmeyen kimse, yan?nda k?bleyi bilen birisi oldu?u halde ona sormadan
kendi ara?t?rmas?na göre namaz?n? k?lsa do?ru ise namaz? câizdir,
kibleye isabet etmemi? ise k?ld??? namaz câiz de?ildir.
K?ble yönünde ?üphe eden kimse,
hiçbir ara?t?rma yapmadan namaza ba?lasa da namaz içinde
K?bleye isabet etti?ini anlarsa, namaz?n? yeniden k?lar. Çünkü
yakîn, tereddüt üzerine bina edilmez. Namaz? bitirdikten
sonra isabet etti?ini anlarsa, namaz? iade etmez.
5.Vakit: Namazlar? kendi vakitleri içinde k?lmak
?artt?r. Vakti girmeden bir namaz? k?lmak câiz de?ildir.
6.Niyet: Hangi namaz? k?laca??n? bilmek ve bu
ibadeti Allah için yapmay? kalben dilemektir. Niyetin dil
ile söylenmesi müstehapt?r. Ayr?ca hangi namaz? k?ld???n?
da niyet ederken belirtmesi lâz?md?r. “Niyet ettim Allah r?zas?
için bugünkü ö?le namaz?n?n farz?n? k?lmaya”
gibi. Cemaatle namaz k?lan kimsenin imama uymay? da niyet etmesi
gerekir. Niyette namaz?n kaç rek’at oldu?unu söylemeye
gerek yoktur. Cemaat erkeklerden ibaret ise, imaml?k yapan ki?inin,
kendisine uyan ki?ilere imam oldu?unu niyetinde belirtmesi gerekmez
ise de, kendisine uyan kad?nlar?n namazlar?n?n sahih olabilmesi
için, imam?n namaza niyet ederken kendisine uyanlara imam
oldu?una da niyet etmesi lâz?md?r.
NAMAZIN ?Ç?NDEK?LER
1.?ftitah
Tekbiri: Namaza, Allâhu Ekber diyerek ba?lamak?r. Bu tekbire,
“Tahrime” denir. ?ftitah Tekbiri, hanefilere göre rükün
de?il, namaz?n ?artlar?ndand?r. Ancak namaz?n rükünlerinden
olan “K?yam”a biti?ik oldu?u için rükünler aras?nda
say?lm??t?r.
?ftitah Tekbirinin sahik
olabilmesi için baz? ?artlara riayet edilmesi gerekir.
Bu ?artlar:
a)
Tekbir ile niyet aras?na yemek, içmek ve söz söylemek
gibi namaza ayk?r? bir ?ey girmemek,
b)
Tekbiri ayakta almak,
c) Önce namaza
niyet etmek, sonra tekbir almak,
d) Tekbiri
kendi duyabilice?i bir sesle söylemek,
e)
“Allâhü Ekber” derken “Allah” kelimesinin ba??ndaki “A”y?,
“Ekber” kelimesinin “b”sini uzatmamak.
f)
Cemaatle k?larken, imam tekbir ald?ktan sonra tekbir almak. (?mamdan
önce tekbir al?n?rsa namaz câiz olmaz).
2.K?yam: Namazda ayakta durmak demektir. Farz ve vacip
olan namazlarda k?yam, yâni ayakta durmak farzd?r. Ayakta
durmaya gücü yetmeyene k?yam farz olmaz. Nafile namazlarda
k?yam farz de?ildir.
Bir hasta, ayakta
durmaya gücü yetti?i halde rukû ve secdeye gücü
yetmezse ayakta k?lmas? gerekmez, namaz? oturarak imâ ile
k?lar. Ayakta namaz k?lan kimse, namaz esnas?nda rahats?zlan?rsa
namaz?n? oturarak tamamlar. Namaz? oturarak k?lmakta olan bir kimse,
namaz esnas?nda iyile?ip ayakta durmaya gücü yetecek hale
gelirse namaz?n? ayakta tamamlar.
3.K?raet:
Namazda Kur’an okumakt?r. Namazda k?sa bir âyet de olsa Kur’an
okumak farzd?r.
Üç ve dört
rek’atl? farz namazlar?n iki?er rek’at?nda, iki rek’atl? farz namazlar
ile vitir ve nafile namazlar?n her rek’at?nda Kur’an okumak farzd?r
ve k?yamda iken okunur.
4.Rükû:
Namazda, eller dizlere eri?ecek kadar e?ilmek demektir. K?raatten
sonra eller, dizlere varacak kadar ba? ve s?rt düz bir vaziyette
e?ilir.
5.Sücûd: Secdeye varmak
demektir. Rükûdan sonra, ayaklar dizler ve ellerle beraber
aln?n? yere koymaya secde denir. Her rek’atta iki kere secde etmek
farzd?r.
Secdede al?n yere konulup burun
konulmaz ise secde câiz olur. Ancak özürsüz
olarak burnun yere konmamas? mekruhtur. Burun yere konuldu?u halde
bir özürden dolay? al?n yere konmasa secde câizdir.
Özürsüz olarak al?n yere konmazsa böyle bir
secde câiz de?ildir.
Secde edilen
yer ayaklar?n bulundu?u yerden yar?m zira (on iki parmak)’dan yüksek
olursa bu yükseklikte olan yere secde etmek câiz olmaz.
?ki aya??n parmaklar? yere konmad?kça secde câiz de?ildir.
Secde edilecek yerin kat? olmas? gerekir.
Bu
sebeple, at?lm?? yün, pamuk ve kar gibi ?eylerin üzerine
secde edildi?i takdirde al?n, yerin kat?l??n? hissedip yerle?irse
secde câiz olur. Yüz, bunlar?n içinde kaybolup
yerin kat?l???n? hissetmez ve yerle?ip karar bulmazsa böyle
bir ?ey üzerine secde câiz olmaz. Çuval içinde
olmayan bu?day ve arpa gibi ?eyler üzerine de secde edilmez.
E?er bunlar çuval içinde olursa bunlar?n üzerine
secde edilir.
6.Ka’de-i ahîre:
Namaz?n sonunda ettehiyyatüyü okuyacak kadar (te?ehhüd
miktar?) oturmak demektir. Bu oturu? de namaz?n farzlar?ndand?r.
|
